BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN ÖNLENMESİ VE ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK KAPSAMINDA KAMUNUN BİLGİLENDİRİLMESİ METNİ
Zenit Madencilik Sanayi ve Ticaret A. Ş. yönetmelik kapsamında üst seviyeli bir kuruluştur ve Yönetmeliğin Madde 16 uyarınca aşağıdaki bilgileri kamu ile paylaşmaktadır.
BÖLÜM 1
1. İşletmecinin ismi ve kuruluşun tam adresi,
Zenit Madencilik Sanayi ve Ticaret A. Ş.
İşletmecinin ismi: Zenit Madencilik Sanayi Ticaret A.Ş.
Kuruluşun tam adresi: Yolcupınar Mahallesi Yolcupınar 9 Sokak No: 58 Sındırgı/Balıkesir
2. Kuruluşun bu Yönetmelik hükümlerine tabi olduğunun ve Madde 7’de belirtilen bildirimin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bildirim sistemini kullanarak beyanının gerçekleştirdiğinin, üst seviye kuruluş olması durumunda da Madde 11 gereğince hazırlamakla yükümlü olduğu güvenlik raporunun hazırlandığının belirtilmesi,
Kuruluşumuz bu Yönetmelik hükümlerine tabidir. Yönetmelik Madde 7’de belirtilen bildirimin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bildirim sistemini kullanarak beyanını gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Yapılan bildirime göre kuruluşumuz üst seviyeli bir kuruluştur ve Yönetmelik Madde 11 gereğince hazırlamakla yükümlü olduğumuz güvenlik raporunu hazırlamış bulunmaktayız.
3. Kuruluşta gerçekleştirilen faaliyetlerin basit bir dille açıklanması,
Kuruluşumuzda açık ocak madencilik faaliyeti yapılmaktadır. Kuruluşun faaliyete geçiş tarihi, 2017 yılının Mart ayıdır. Kızıltepe Altın ve Gümüş Madeni İşletmesi cevher zenginleştirme tesisi yılda 510 000 ton cevher işleme kapasitesine sahiptir. Açık ocakta patlatma operasyonları sonrasında çıkarılan cevher, cevher stok alanına nakledilerek ve zenginleştirme ünitesinde işlenerek dore altın ve gümüş üretimi gerçekleştirilmektedir.
4. Büyük bir kazaya sebep olabilecek Ek-1 Bölüm 1 ve 2’de belirtilen maddelerin; bilinen isimleri ile bu maddelerin temel zararlılık özelliklerine ait basit açıklamaları,
Kuruluşta büyük bir kazaya sebep olabilecek sodyum siyanür, oksijen, mazot, bakır sülfat kimyasalları bulunmaktadır. Kuruluştaki büyük kazaya sebep olabilecek kimyasal maddeler, Yönetmelik kapsamında; Fiziksel (P), Sağlık (H), Çevresel (E) zararları mevcuttur. Sodyum siyanürün; sağlık, çevresel ve patlayıcılık özellikleri bulunmaktadır. Bakır sülfatın sağlık ve çevresel zararlılıkları bulunmaktadır. Oksijenin depolandığı kriyojenik tankın patlayıcılık özelliği bulunmaktadır. Son olarak motorinin sağlık, çevresel özellikleri bulunmaktadır. Bu maddelerin temel zararlılık özellikleri, alevlenebilir, oksitleyici, toksik ve sucul ortama zararlı olmalarıdır.
5. Büyük bir kaza olması durumunda yapılması gerekenlere dair bilgi,
Kuruluşta büyük bir kaza olması durumunda “Büyük Endüstriyel Kazalarda Uygulanacak Dahili Acil Durum Planları Hakkında Tebliğ”e göre hazırlanan Dahili Acil Durum Planı kapsamında müdahale gerçekleştirilecektir. Dahili Acil Durum Planının müdahaleye yetersiz kaldığı durumda, il afet ve acil durum müdürlüğüne haber verilerek il afet ve acil durum müdürlüğü koordinasyonunda il afet müdahale planı gereğince müdahale faaliyetleri yürütülecektir.
BÖLÜM 2
1. Kuruluşta meydana gelebilecek senaryo edilen büyük kazalar ile bunların kontrolüne ilişkin önlemler hakkındaki özet bilgi ile insan sağlığına ve çevreye olan potansiyel etkileri de dahil olmak üzere büyük kaza tehlikelerine ilişkin genel bilgi,
Kuruluşta “Büyük Endüstriyel Kazalarla İlgili Hazırlanacak Büyük Kaza Senaryo Dokümanı Tebliği” Madde 6 kapsamında yedi adet büyük kaza senaryosu çalışılmıştır. Çalışılan senaryolar;
TK-1103 tag nolu sodyum siyanür depolama tankının üzeride bulunan LIT-1105 tag nolu seviye transmitterının arızası sonucu çevresel etki,
TK-1103 tag nolu sodyum siyanür depolama tankının korozyona dayanıklı iç kaplamasının olmasına karşın tankta korozyondan kaynaklı ani yırtılma meydana gelmesi ve tankın içerisinde yer alan solüsyon dışarıya yayılması sonucu çevresel etki,
TK-1103 tag nolu sodyum siyanür solüsyonu depolama tankında, temelinin depreme dayanıklı olarak inşa edilmesine karşın şiddetli bir deprem sonucu ani yırtılma meydana gelmesi ve çevresel etki durumu,
TK-1302 tag nolu bakır sülfat depolama tankının üzerinde bulunan LIT-1303 tag nolu seviye transmitterının arızası sonucu solüsyon yayılımının olması ve çevresel etki durumu,
Dışardan gelen tankerin, Motorin Tank-1’e dolumu sırasında tanker pompası sayacının arızalanması sonucunda seviyenin izlenememesi neticesinde tankta seviye artmaya başlaması ve havuz yangını durumu,
Dışardan gelen tankerin, Motorin Tank-1’e dolumu sırasında, tanktaki şamandıranın arızası sonucunda seviyenin izlenememesi neticesinde tankta seviye artmaya başlaması ve havuz yangını durumu ve LOX-401 ve LOX-402 tag nolu Oksijen tankları için 8 ve 21 nolu evaporatör giriş ve çıkış vanalarının aynı anda açık kalması ile oksijen tankında basınçlanma sonucu tankta patlama durumları çalışılmıştır.
Kazanın sahip olduğu önleyici tedbirler ve sınırlayıcı tedbirler sayesinde senaryo edilen büyük endüstriyel kazanın meydana gelme frekansı, Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde büyük endüstriyel kaza frekasının sınır değeri olarak verilen 1x10-4/yıl’dan düşüktür.
2. İşletmecinin, büyük endüstriyel kazalarla başa çıkmak ve bunların etkilerini en aza indirmek için, özellikle acil hizmet birimleriyle irtibata geçmek de dahil olmak üzere, tesisteki yeterli düzenlemeleri yaptığını belirtmesi,
Kuruluş acil durum müdahale senaryolarını oluşturmuştur. Müdahale senaryolarında büyük endüstriyel kazaları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla iç-dış kaynaklar, hizmet grupları personeli, alarm ve kontrol odasından yapılacak müdahaleler, manuel müdahaleler kullanılacak yangınla mücadele ekipmanları hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik kapsamında kuruluşta senaryo edilen her kimyasal için hazırlanan Tehlikeli Madde Müdahale Kartları büyük kaza olması ihtimaline karşı acil servis hizmetlerine tavsiye niteliğinde olarak, il afet ve acil durum müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, bağlı olunan belediye ve/veya itfaiye teşkilatına gönderilmiştir.
3. Herhangi bir büyük kazaya müdahale için acil hizmet birimleriyle işbirliği yapıldığının belirtilmesi.
Herhangi bir büyük kazaya müdahale için acil hizmet birimleriyle işbirliği yapılmaktadır. Kuruluşta güvenlik kavramının geliştirilmesi ve sürdürülebilmesi için kuruluş içi birimler ve kuruluş dışındaki birimler acil hizmet birimleri, İl Afet ve Acil Durum Müdürlükler gibi idari mercilerle dilekçe veya mail yoluyla bilgi alışverişinde bulunmaktadır.